Sağlık

Makat Çatlağı (Anal Fissür)

Anal Fissür Nedir?

Tıbbi olarak anal fissür olarak tabir edilen hastalık toplumda makat çatlağı, yırtılması veya yırtık gibi isimlerle bilinmektedir. Anüs içerisinde ki kaslarda küçük bir şekilde meydana gelen yırtılma veya çatlaktır. Çoğunlukla önlem alınır ve ilaç kullanılırsa 6 haftalık kadar bir zaman içinde kendiliğinden kaybolması beklenir.

Fakat bu tarz bir önlem alınmaz ve kendi kendine geçmesi beklenirse ne yazık ki kronikleşerek şikayetlerin artış göstermesine neden olur. Meydana gelen çatlak tuvalet ihtiyacının giderilmesi esnasında şiddetli acıya, cam çiziği hissi oluşumuna ve parlak kırmızı kanamalara neden olur.

Tuvalet ihtiyacından sonra ise acı yerini ağrıya bırakır. Bu çatlak bazen kas dokusunu ortaya çıkaracak kadar derin olabilir. Kabızlık, ıkınma, ishal ve doğum gibi durumlarda ortaya çıkar. Çoğunlukla da kabızlık ve ıkınma ikilisinin sebep olduğu görülmektedir.

Anal fissür her yaştan insanın başına gelebilecek bir makat hastalığıdır. Genellikle bebek ve küçük çocuklarda görülür. Yaşanılan şikayetler çoğunlukla basur (hemoroid) ile karıştırılabilir. Çoğu vaka 4-6 hafta içerisinde kendiliğinden kaybolabilir fakat bu süre 8 haftayı bulduysa maalesef kronikleşmiş olur ve cerrahi tedavi gerektirir.

Makat Çatlağı Belirtileri

– Anüs kenarında gözle görülebilecek boyutta bir çizik / yırtılma.
– Tuvalet esnasında acı ile cam çiziği hissiyatı, sonrasında ise ağrı.
– Tuvalet kağıdı kullanıldığında veya dışkı etrafında kan
– Anüste kaşıntı ve yanma

Makat Çatlağı Sebepleri

– Hastaların çoğunda görülen sebep kabızlıktır. Kabız olan kişi dışkılama sırasında zorlandığında ıkınır. Bu ıkınmayla beraber dışkı sert ve zor çıktığından anüs kenarında küçük bir yırtığın meydana gelmesine neden olur. Kabızlık ve ıkınma sorunundan başka sebepler aşağıda ki gibidir.
– Crohn hastalığı
– Doğum sırasında zorlama
– Fazla kilolardan veya çeşitli neden dolayı sıkı makat kasları

Makat Çatlağı Kimlerde Görülür?

Bebeklerde sıkça görülen makat çatlağı her yaştan insanda görülebilir. Kronik kabızlığı olup ıkınarak dışkılayan insanlarda oldukça yaygındır. Bunun dışında doğumun kolay olabilmesi için ıkınan kadınlarda da görülmektedir.

Makat Yırtığı Nasıl Teşhis Edilir?

Proktoloji konusunda tecrübesi olan ve yalnızca bu hastalıklarla ilgilenen genel cerrahi uzmanı yapacağı muayene doğrultusunda anal fissür teşhisini kolayca konabilir. Parmak, anoskop veya gerekirse kolonoskopi ile yapacağı muayene de kişinin makat çatlağı hastalığı ya da farklı bir makat hastalığı olup olmadığını kolayca anlayacaktır.

Makat Çatlağı İçin Hangi Doktora Gidilir?

Az önce de belirttiğimiz üzere anal fissür ya da diğer tüm makat hastalıkları için proktoloji uzmanına başvurulmalıdır. Proktolog yani makat hastalıkları uzmanları genel cerrahi uzmanıdır. Eğer bulunduğunuz bölgede proktolog varsa tercih edilmelidir. Yoksa bir genel cerrahi uzmanına başvurabilirsiniz.

Nasıl Tedavi Edilir?

Çoğu vakada kapsamlı tedavi gerekmez. Akut yani başlangıç aşamasında olan vakaların tedavisi ilaç ve alınacak önlemlerle yapılabilir. Yalnızca kronikleştiği yani süreklilik kazandığı 6 haftadan sonrasında cerrahi tedavi yöntemlerine başvurulmalıdır. Uzman doktorlar botox ile 1-2 dakika kısa bir sürede ameliyatsız olarak tedavi gerçekleştirebilir. Ameliyat ile de tedavi mümkündür fakat gaz ve dışkı kaçırma gibi dezavantajları söz konusudur.

Kabızlığı Önleyin

Anal fissürün önüne geçmek ya da tedavi olduysanız bir daha karşılaşmamak için mutlaka kabızlığı engellemeniz gerekmektedir. Dışkının sert olması ve ıkınarak çıkarılması anal fissürün gelişiminde rol oynayacağı gibi oluşmasına da sebep olmaktadır.

Lif Bakımından Zengin Gıdalar Tüketin

Bol lif içeren gıdaların tüketilmesi kabız kalmanızı engelleyecek nitelikte üstünlük sağlayacaktır.

Bol Sıvı Tüketin

Kabızlık söz konusu ise bu sorunun önüne geçebilmek için bol sıvı tüketmeniz gerekmektedir.

Sıcak Su Oturma Banyosu Yapın

Çok kaynak olmayıp, içine rahatlıkla oturabileceğiniz sıcaklıkta ki su anal bölgede ki kan akışını artırarak, makat kaslarının rahatlamasına yardımcı olmaktadır. Gün boyunca dilediğiniz an bu uygulamayı gerçekleştirerek rahatlama hissedebilirsiniz.

Anal Fissür Nasıl Önlenir?

Rahatsızlık her zaman önlenebilir değildir fakat aşağıda sıraladığımız maddelere uyduğunuz taktirde kendinizi büyük oranda korumuş sayılırsınız.
– Anal bölgeyi her zaman kuru tutun.
– Makatınızı bastırarak ve zorlayarak temizlemekten kaçının. Yalnızca duru su ile nazikçe temizleyin.
– Kabızlığın önüne geçebilmek için bol miktarda sıvı ve lif içeren gıdalar tercih edin.
– İshal söz konusu ise hemen tedavi olun.
– Bebekler için aynı bez uzun süre tutulmamalı sık sık değiştirilmelidir.

İlgili Makaleler